Η κατάρρευση της Τουρκίας

Η χώρα, μετά τα αλλεπάλληλα λάθη της κυβέρνησης της, έχει εισέλθει στο σπιράλ του θανάτου – από το οποίο πολύ δύσκολα θα καταφέρει να βγει, αποφεύγοντας τη χρεοκοπία.

Σε πολλές περιπτώσεις, όπως σε αυτήν της Κύπρου (Κρίση και εκβιασμός), της Ολλανδίας (Η Ολλανδική τραγωδία), της Ισπανίας (Η ισπανική απειλή) κλπ., η σελίδα μας πρόβλεψε σωστά το μέλλον – γεγονός που αποδείχθηκε και στην περίπτωση της Τουρκίας (Ο Τιτανικός του Βοσπόρου), η οικονομία της οποίας ήδη καταρρέει. Ενδεχομένως δε να συμβεί το ίδιο, με την πάροδο του χρόνου, όσον αφορά τις προετοιμασίες επιστροφής της Γερμανίας στο εθνικό της νόμισμα, την υπερχρέωση των Η.Π.Α., την υιοθέτηση της λιρέτας από την Ιταλία και όλα τα υπόλοιπα.

Ειδικά όσον αφορά την Τουρκία, αρκεί να αναφέρουμε την πρόσφατη, τρομακτική υποτίμηση του νομίσματος της απέναντι στο δολάριο, στα επίπεδα του -15% από την αρχή του έτους (στα 2,07 από 1,80 περίπου – 1,75 το Μάιο), καθώς επίσης την πτώση του δείκτη του χρηματιστηρίου της κατά -30% από τα υψηλότερα έτους (Μάιος), για να κατανοήσουμε τα τεράστια προβλήματα που αντιμετωπίζει – τα οποία θα επιδεινωθούν ακόμη περισσότερο.

Μεταξύ άλλων, το επιτόκιο δανεισμού της Τουρκίας ξεπέρασε το 10% – είναι δηλαδή ήδη υψηλότερο από αυτό, με το οποίο θα δανειζόταν σήμερα από τις αγορές η Ελλάδα. Αναλυτικότερα τα εξής:

(α) Η ανάπτυξη της Τουρκίας στηρίχθηκε σε μεγάλο βαθμό στις κατασκευές και στα ακίνητα, όπου παρατηρήθηκε μία έξαρση άνευ προηγουμένου – εκ μέρους κυρίως των μεγάλων κατασκευαστικών εταιρειών, οι οποίες είχαν στενές επαφές με την κυβέρνηση (κάτι ανάλογο συνέβη στο παρελθόν και στην Ελλάδα). Συχνά επρόκειτο για νέες εταιρείες, οι οποίες αναπτύχθηκαν με ραγδαίο ρυθμό, στηριζόμενες στις πολιτικές τους διασυνδέσεις.

Επειδή όμως χρηματοδοτούνταν με τα πολύ φθηνά ομόλογα δολαρίου, ενώ πουλούσαν τα προϊόντα τους σε τουρκικές λίρες, η πτώση του νομίσματος απέναντι στο δολάριο έχει δημιουργήσει τεράστια προβλήματα στους ισολογισμούς τους – με αποτέλεσμα να απειλούνται με χρεοκοπία όταν, όπως προβλέπεται, σπάσει η φούσκα.

(β) Η ανάπτυξη στηρίχθηκε ακόμη περισσότερο στην εσωτερική κατανάλωση, η οποία έχει πλέον περιοριστεί, λόγω της υπερχρέωσης των νοικοκυριών – κάτι που έχει προκληθεί από τα φθηνά δάνεια που παρείχαν στο παρελθόν οι τράπεζες, έναντι ελάχιστων εγγυήσεων (επίσης κάτι ανάλογο συνέβη στην Ελλάδα).

Επειδή τώρα τα δάνεια αυτά θα πρέπει να πληρωθούν, ενώ τα εισοδήματα «πριονίζονται» από το μεγάλο πληθωρισμό (9%), οι Τούρκοι μειώνουν την κατανάλωση τους για να μπορέσουν να ανταπεξέλθουν – παύοντας σταδιακά να δαπανούν περισσότερα από όσα κερδίζουν.

(γ) Το έτος 2011, περίπου το 20% του πληθυσμού της Τουρκίας ζούσε κάτω από τα ελάχιστα όρια διαβίωσης – σήμερα, ο αριθμός αυτός έχει αυξηθεί στο 35%. Από την άλλη πλευρά, ενώ το 2011 το 24% των Τούρκων θα μπορούσε να χαρακτηρισθεί ως εύπορο, μόλις το 15% μπορεί να χαρακτηρισθεί ανάλογα το 2013.

(δ) Η κατάσταση στις πόλεις έχει επιδεινωθεί σε μεγάλο βαθμό, συγκριτικά με το 2011 – αφού το 40% ζει κάτω από τα όρια της φτώχειας, όταν ο αριθμός αυτός, δύο χρόνια πριν, ήταν 18%.

Το 2011 το 45% των κατοίκων των πόλεων δυσκολευόταν να επιβιώσει – σήμερα το ποσοστό έχει αυξηθεί στο 59%. Προφανώς δε, οι τελευταίες διαδηλώσεις των Τούρκων στις πόλεις εναντίον της κυβέρνησης τους δεν οφειλόταν στην έλλειψη δημοκρατίας (ποτέ δεν είχαν απολαύσει κάτι ανάλογο), αλλά στη σημαντική επιδείνωση των οικονομικών τους.

(ε) Η κεντρική τράπεζα της χώρας ανακοίνωσε ότι, δεν θα αυξήσει το βασικό επιτόκιο από το 6,75% εάν ο πληθωρισμός δεν μειωθεί στο 6,2% – από περίπου 9% σήμερα. Όπως ήταν αναμενόμενο, οι αγορές απέσυραν μαζικά κεφάλαια, οδηγώντας τη λίρα σε μία ακόμη πτώση – γεγονός αυτονόητο, αφού το πραγματικό επιτόκιο (βασικό πλην τον πληθωρισμό) είναι αρνητικό (-2,8%).

Στα πλαίσια αυτά, για να στηρίξει η κεντρική τράπεζα την ισοτιμία, έχει ήδη διαθέσει το 15% των συναλλαγματικών αποθεμάτων της (8 δις $) – χωρίς όμως να το επιτύχει.

Ολοκληρώνοντας, ο πόλεμος που θέλουν να κάνουν οι αμερικανοί στη Συρία, πιθανότατα με στόχο να κρύψουν τα τεράστια προβλήματα που αντιμετωπίζει η οικονομία τους, θα βλάψει ακόμη περισσότερο την Τουρκία – όπως επίσης η συμπεριφορά της κυβέρνησης της απέναντι στους επενδυτές, οι οποίοι εγκαταλείπουν μαζικά τη χώρα.

Εάν δε στα παραπάνω προσθέσουμε τα συνεχή, τεράστια ελλείμματα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών της Τουρκίας, την επί πλέον επιβάρυνση του ισοζυγίου από την αύξηση της τιμής του πετρελαίου λόγω Συρίας (η Ινδία και το νόμισμα της είναι στα πρόθυρα της κατάρρευσης), τη γενικότερη απόσυρση των επενδυτικών κεφαλαίων από τις αναπτυσσόμενες αγορές (Ινδία, Ινδονησία, Μαλαισία, Βραζιλία κλπ.), την ελάχιστη δημόσια περιουσία που της έχει απομείνει μετά τη λεηλασία της από το ΔΝΤ κλπ., η κατάσταση της θα γίνει μάλλον εκρηκτική.

Υστερόγραφο: Όπως όλα δείχνουν, η χώρα που θα αποκομίσει τεράστια οφέλη από τον ανόητο και πανάκριβο πόλεμο που σχεδιάζουν να κάνουν οι Η.Π.Α. στη Συρία, θα είναι η Ρωσία – αφού θα αυξηθούν οι πωλήσεις όπλων εκ μέρους της, θα κερδίσει περισσότερα από την εκτίναξη των τιμών του πετρελαίου, ενώ έχει πιθανότατα λάβει «παρασκηνιακά» σημαντικά ανταλλάγματα από τον αμερικανό πρόεδρο, για να παραμείνει ουδέτερη. Παράλληλα, θα δημιουργηθούν προβλήματα στον ενεργειακό αγωγό-ανταγωνιστή της Gazprom (Nabucco), τα οποία σίγουρα θα τον καθυστερήσουν.

Πηγή Analyst