ΡΩΣΙΚΟΣ «ΕΦΙΑΛΤΗΣ» ΞΑΝΑ ΣΤΗΝ ΤΟΥΡΚΙΑ

Γράφει ο Νίκος Χειλαδάκης

Έντονη ανησυχία έχει προκαλέσει στην Τουρκία η πληροφορία ότι η Ρωσία προχωρεί σε μεγάλη αναβάθμιση του ρωσικού στόλου της Μαύρης θάλασσας, μια εξέλιξη που αναβιώνει τους παραδοσιακούς φόβους της Τουρκίας για την κάθοδο των Ρώσων προς το νότο και για τις παλιές ρωσικές φιλοδοξίες να ελέγξουν οι Ρώσοι τα Στενά και την διέλευση των πολεμικών τους πλοίων από και προς την ανατολική Μεσόγειο.

Χαρακτηριστικό του κλίματος που έχει δημιουργηθεί είναι το πρωτοσέλιδο της τουρκικής εφημερίδας, Aksam, (7/5), που περιγράφει με έντονα χρώματα την ποιοτική και ποσοτική αναβάθμιση του ρωσικού στόλου της Μαύρης θάλασσας. Οι πληροφορίες που φτάνουν στην τουρκική πρωτεύουσα κάνουν λόγο ακόμα και για έντονο πυρηνικό κίνδυνο από την πλευρά της Ρωσίας, η κάθοδος της οποίας προς τα Στενά αναβιώνει τον παλιό ρώσικο εφιάλτη της Τουρκίας. Η τουρκική εφημερίδα δημοσιεύει τις δηλώσεις του Ρώσου υπουργού Άμυνας, αρχιστρατήγου Sergey Şoygu, σύμφωνα με τις οποίες μέσα στο 2914 ο ρωσικός στόλος της Μαύρης Θάλασσας θα εμπλουτιστεί με μια καινούργια σειρά πολεμικών πλοίων πολλαπλών δυνατοτήτων, καθώς και με ικανό αριθμό υποβρυχίων τα οποία θα δώσουν και τον χαρακτηριστικό τόνο της αναβάθμισης του ρωσικού στόλου. Οι κίνηση αυτή του ρωσικού στόλου έρχεται σαν συνέπεια των εξελίξεων στην περιοχή, ενώ μετά την ρωσική επικράτηση στην χερσόνησο της Κριμαίας διευκολύνεται η όλο και μεγαλύτερη παρουσία της Ρωσίας σε όλο το μήκος και το πλάτος της Μαύρης Θάλασσας, αποκτώντας την πλήρη υπεροπλία και σε ναυτικό και σε αεροπορικές δυνάμεις.

Ένα άλλο σημαντικό στοιχείο που έχει ανησυχήσει έντονα την Άγκυρα είναι, όπως αναφέρουν οι δημοσιογραφικές πληροφορίες, ότι η αντιπαράθεση μεταξύ της τουρκικής και της ρωσικής πολεμικής αεροπορίας μεγαλώνει συνεχώς σε συνάρτηση με την ένταση που επικρατεί στην περιοχή εξ’ αιτίας των γεγονότων της Ουκρανίας, αλλά και των ρωσικών καταγγελιών προς την Τουρκία για παραβίαση της συνθήκης του Μοντρέ σχετικά με την διέλευση από τα Στενά των αμερικανικών πολεμικών πλοίων με κατεύθυνση την Μαύρη Θάλασσα. Ενδεικτικό του κλίματος είναι και μια ανακοίνωση του τουρκικού Γενικού Επιτελείου, η οποία αναδημοσιεύτηκε σε πολλές τουρκικές εφημερίδες, στις 12 Απριλίου, ότι ρωσικό μαχητικό αεροσκάφος, τύπου IL-20, προερχόμενο από την πλευρά της Ρουμανίας, πλησίασε τότε επικίνδυνα τον τουρκικό εναέριο χώρο στις ακτές του τούρκικου Πόντου. Το γεγονός αυτό προκάλεσε συναγερμό στην τουρκική αεροπορική βάση της Μερτζιφούντας και αμέσως απογειώθηκαν τέσσερα τουρκικά F-16, πάντα σύμφωνα με τις τουρκικές ανακοινώσεις. Τα τουρκικά ενεπλάκησαν για λίγο με το ρωσικό αεροσκάφος ενώ στην συνέχεια το παρακολουθούσαν για αρκετή ώρα καθώς το ρωσικό δεν άλλαξε την πορεία του και συνέχισε απτόητο να πετά δίπλα στις τουρκικές ακτές. Αυτό είναι ένα γνωστό επεισόδιο ενώ το τουρκικό δημοσιογραφικό παρασκήνιο κάνει λόγο και για άλλα επεισόδια που επίτηδες δεν έχουν πάρει δημοσιότητα καθώς η Τουρκία ανησυχεί έντονα για αποσταθεροποιητικές προεκτάσεις της όλης κρίσης. Η δε εμπλοκή του ΝΑΤΟ στην περιοχή, όπως εκτιμούν στην Άγκυρα, θα στοχοποιήσει ακόμα περισσότερο τον τουρκικό εναέριο χώρο από τα ρωσικά πολεμικά αεροσκάφη.

Χαρακτηριστική είναι επίσης και η δήλωση που έκανε ο πολύ γνωστός Τούρκος ιστορικός, Halık İnalcık στις 8 Μαρτίου, ότι η επικράτηση της Ρωσίας στην Κριμαία είναι η αρχή της νέας καθόδου των Ρώσων προς το νότο, υλοποιώντας ένα παλιό ιστορικό αλλά και στρατηγικό αίτημα που ήθελε την Ρωσία να προχωρεί νότια και να γίνεται κυρίαρχος της Κωνσταντινούπολης και του Βοσπόρου και στη συνέχεια των Στενών του Ελλησπόντου, ελέγχοντας έτσι τις διόδους προς μια ρώσικης κυριαρχίας Μαύρη Θάλασσα. Ο Halık İnalcık, που χαίρει μεγάλης εκτίμησης στην Τουρκία, επισήμανε τον μεγάλο κίνδυνο που διατρέχει η Τουρκία από τις εξελίξεις στη Ουκρανία και ισχυρίστηκε ότι η ουκρανική κρίση έχει σαν βασικό στόχο την ίδια την Τουρκία και την παρουσία της Τουρκίας στην Μαύρη Θάλασσα και κυρίως στην τουρκική κυριαρχία των Στενών και του Βοσπόρου. Όπως υποστήριξε ο βασικός στόχος των Ρώσων είναι η Κωνσταντινούπολη, η τσαρίδα των πόλεων και ο Βόσπορος, το παλιό όνειρο των Ρώσων από την εποχή των Τσάρων.

Σε όλα αυτά το τραγικό είναι ότι εμείς εδώ σαν Ελλάδα εξακολουθούμε να είμαστε προκλητικά απόντες από μια περιοχή που και ιστορικά αλλά και πολιτικά, με την ύπαρξη του ποντιακού ελληνισμού στην βόρειο Μαύρη Θάλασσα, είναι στενά συνδεδεμένη με την χώρα μας.

ΝΙΚΟΣ ΧΕΙΛΑΔΑΚΗΣ
Δημοσιογράφος-Συγγραφέας-Τουρκολόγος