Κοιτάσματα για 200 χρόνια γύρω από την Κρήτη

Στο 50% οι πιθανότητες να εντοπιστούν υδρογονάνθρακες, σύμφωνα με τα γεωλογικά δεδομένα της περιοχής

Γράφει ο Θανάσης Αργυράκης

Τουλάχιστον 50% πιθανότητες να βρεθούν σημαντικά κοιτάσματα φυσικού αερίου και πετρελαίου νοτίως, ανατολικά και δυτικά της Κρήτης, υπάρχουν, σύμφωνα με εκτιμήσεις Ελλήνων και ξένων ειδικών σε θέματα ενέργειας και επιστημονικών κέντρων στις ΗΠΑ και τη Γαλλία, επισημάνθηκε σε ημερίδα με θέμα «Η ενεργειακή και στρατηγική ΑΟΖ στην Ελλάδα και την Ανατολική Μεσόγειο – Νομικές και Γεωπολιτικές Θεωρήσεις».

Ειδικότερα, ο κ. Ηλίας Κονοφάγος, ειδικός σε θέματα ενέργειας και εκτελεστικός αντιπρόεδρος της Elow (Energy & Environmetal Operations), τόνισε ότι «η πιθανότητα να μη βρούμε τίποτα είναι λίγο πάνω από 2%», ενώ επεσήμανε ότι «αυτό το είπαμε και στον πρωθυπουργό». Εξήγησε, επίσης, ότι «σε ποσοστό 50% υπάρχει πιθανότητα να βρεθούν κοιτάσματα που θα αντιστοιχούν στις ανάγκες της Ελλάδας για πάνω από 200 χρόνια».

Οφέλη

Γι αυτόν τον λόγο, υπογράμμισε, «πρέπει να αρχίσουμε τις έρευνες και μάλιστα γρήγορα», ενώ παρατήρησε ότι «η Ελλάδα είναι η Τρίτη πιο ανεξερεύνητη ενεργειακά χώρα του κόσμου, μετά το Μαρόκο και τη Νότιο Αφρική». Πρόσθεσε ακόμα, ότι «και εμείς και η Ντόιτσε Μπανκ υπολογίσαμε ότι στα επόμενα 30-40 χρόνια τα κοιτάσματα που θα βρεθούν θα μπορούσαν να δώσουν στο κράτος έσοδα ως 270 δις. ευρώ».

Ο κ. Κονοφάγος, παρέθεσε και ένα ιδιαιτέρως σοβαρό στοιχείο που γεννά μεγάλη αισιοδοξία ως προς τις σημαντικές πιθανότητες να βρεθούν μεγάλα κοιτάσματα.

Ειδικότερα, είπε ότι «στατιστικά, νοτίως, ανατολικά και δυτικά της Κρήτης πρέπει να υπάρχουν 1.000 λασποηφαίστεια, ενώ έχουν χαρτογραφηθεί περί τα 80».

Ως γνωστόν, τα ηφαίστεια λάσπης αποτελούν μία σαφή ένδειξη πιθανών κοιτασμάτων, όπου υπάρχουν. Έφερε δε, ως αντίστοιχο παράδειγμα της περίπτωση του τεράστιου αζερικού κοιτάσματος φυσικού αερίου, Σαχ Ντενίς, στην Κασπία Θάλασσα, κοντά στο οποίο είχαν καταγραφεί πολλά ηφαίστεια λάσπης.

Υπολογισμοί

Επίσης, ανέφερε αντίστοιχο παράδειγμα στη θαλάσσια περιοχή νοτίως της Κύπρου, όπου η μεγάλη εταιρεία, Total, υπέγραψε συμβόλαιο σε «οικόπεδο» κοντά σε λασποηφαίστεια. Εκεί, υπολογίζεται ότι υπάρχει ένα από τα μεγαλύτερα κοιτάσματα πετρελαίου – φυσικού αερίου στη ΝΑ Μεσόγειο και σε ένα χρόνο θα αρχίσουν γεωτρήσεις σε μεγάλο βάθος.

Όσον αφορά στην υπάρχουσα εμπειρία από τις γειτονικές μας περιοχές, είπε «Κύπρος και Ισραήλ έχουν ανακαλύψει πάνω από ένα τρισ. κυβικά μέτρα με γεωτρήσεις. Πιστοποιημένα. Δεν είναι στατιστικά αποθέματα. Στο «οικόπεδο Αφροδίτη» (σ.σ. Κύπρος) είναι σε εξέλιξη η μελέτη για την ανάπτυξή του και το Ταμάρ (σ.σ. Ισραήλ, 1.650 μέτρα βάθος) παράγει ήδη και τροφοδοτεί όλη την ενέργεια του Ισραήλ.

Το Ταμάρ ανακαλύφθηκε το 2009, η παραγωγή άρχισε το 2013 και χρειάστηκαν 4 δις. σε επενδύσεις. Πρόκειται για πρωτοφανείς ταχύτητες. Είναι επίτευγμα εις βάρος της γραφειοκρατίας. Ιδιαίτερη σημασία έδωσε, τέλος, στην ονομαζόμενη «Λεκάνη του Ηροδότου» (νοτιο-ανατολικά της Κρήτης). «Θεωρείται», είπε, «από τις πιο παχιές και ζουμερές πετρελαϊκά στον κόσμο, με βάση τις εκτιμήσεις του αμερικανικού και γαλλικού ινστιτούτου ενέργειας».

Μοντέλο Αιγαίου στην Ανατολική Μεσόγειο εφαρμόζει η Τουρκία

Στο επίκεντρο του ελληνοτουρκικού ενδιαφέροντος, ξαναέφεραν την Ανατολική Μεσόγειο οι ανακατατάξεις στις σχέσεις Τουρκίας – Ισραήλ και κυρίως η ανακάλυψη μεγάλων ενεργειακών κοιτασμάτων νοτίως της Κύπρου, υπογραμμίζει ο κ. Άγγελος Συρίγος, καθηγητής Διεθνούς Δικαίου και Εξωτερικής Πολιτικής στο Πάντειο Πανεπιστήμιο.

Αφού τονίζει ότι «οι τυχοδιωκτικές αναζητήσεις της Τουρκίας δυναμιτίζουν την σταθερότητα όλης της Ανατολικής Μεσογείου», παρατηρεί ότι «επιχειρεί να εφαρμόσει στην Αν. Μεσόγειο το μοντέλο του Αιγαίου που έχει μετατραπεί σε μία θάλασσα ξεχασμένη από τις εξελίξεις του διεθνούς δικαίου, όπου τα πράγματα παραμένουν παγωμένα από το 1974».

Ως εκ τούτου, εξηγεί, «το μείζον για την Ελλάδα είναι να αποφύγει την επανάληψη του μοντέλου του Αιγαίου και στην Ανατολική Μεσόγειο για να αναστείλει την άσκηση των νόμιμων δικαιωμάτων της. Η στασιμότητα όλων αυτών των ετών έχει οδηγήσει σε απώλεια κρίσιμων πόρων για την ελληνική οικονομία, κάτι που έχει καταστεί προφανές με την οικονομική κρίση».

Ως γνωστόν, παρατηρεί, «η διαρκής αμφισβήτηση του νομικού καθεστώτος στο Αιγαίο έχει οδηγήσει σε χρόνια αποχή της ελληνικής πλευράς από την άσκηση των κυριαρχικών της δικαιωμάτων επί της υφαλοκρηπίδας. Παράλληλα η Ελλάδα είναι η μοναδική από ένα σύνολο 149 χωρών που έχουν δυνατότητα να αυξήσουν τα χωρικά τους ύδατα στα 12 μίλια, αλλά εξακολουθεί να διατηρεί τα 6 μίλια. Τέλος, έχει καταστήσει πιο νομιμοφανή την εντύπωση που καλλιεργεί συστηματικά η Τουρκία περί του Αιγαίου, ωσάν μίας γκρίζας περιοχής, με αδιευκρίνιστα σημεία δικαιοδοσίας, αμφισβήτησης και προβλήματα».

Ελλάδα – Κύπρος – Ισραήλ

Στη ΝΑ Μεσόγειο, «Ελλάδα και Κύπρος πρέπει να εκμεταλλευθούν πλήρως τα ενεργειακά αποθέματα που πιθανόν βρίσκονται στις θαλάσσιες περιοχές τους. Παραλλήλως θα πρέπει να δημιουργηθεί ενεργειακός διάδρομος Κύπρου – Ελλάδας. Μέσω αυτού, θα μεταφερθούν οι υδρογονάνθρακες της Ανατολικής Μεσογείου στις διεθνείς αγορές και κυρίως στην Ευρώπη».

Μέσα σε αυτό το σκηνικό, τονίζει ο κ. Συρίγος, «πρέπει να προωθηθεί με περίσκεψη η στρατηγική συμμαχία Ελλάδας – Κύπρου με το Ισραήλ». Ωστόσο, προειδοποιεί: «Το Ισραήλ δεν επιθυμεί να έχει κακές σχέσεις με την Τουρκία. Κάποια στιγμή οι σχέσεις των δύο χωρών θα αποκατασταθούν, χωρίς, όμως, να αποκτήσουν το στρατηγικό χαρακτήρα που είχαν προ του 2009. Η Ελληνική πλευρά δεν πρέπει να δει τις σχέσεις με το Ισραήλ ως ανταγωνιστικές με την Τουρκία και δεν πρέπει να δεχθεί (ή να αφεθεί) να χρησιμοποιηθεί από τις Ισραηλινή πλευρά ως μοχλός πιέσεως προς την Τουρκία για αποκατάσταση των τουρκο-ισραηλινών σχέσεων. Θεωρητικώς, στο μέλλον η στενή συνεργασία με το Ισραήλ μπορεί να συνιστά πρόκληση συμμετοχής της Τουρκίας σε τριμερή περιφερειακή συμμαχία άμεσα συνδεδεμένη με την αμερικανική πολιτική στην περιοχή.

Τριπλή πρόκληση από την Άγκυρα

Η Τουρκία εδώ και χρόνια προωθεί συστηματικά τα σχέδιά της. Ειδικότερα, οι τρεις πρώτες φάσεις που ακολούθησε ήταν οι εξής:

1. «Οριοθέτησε» με τον εαυτό της(!) τη θαλάσσια περιοχή ανάμεσα στην Κύπρο και τα τουρκικά παράλια (21 Σεπτεμβρίου 2011). Τότε, υπεγράφη μία δήθεν «συμφωνία» μεταξύ της Τουρκίας και του κατεχόμενου από αυτήν τμήματος της Κύπρου. Η συμφωνία «οριοθετούσε» τη θαλάσσια περιοχή ανάμεσα στην Τουρκία και την Κύπρο…

2. «Εκχώρησε» δια του ψευδοκράτους στην ΤΡΑΟ (κρατική τουρκική εταιρεία πετρελαιοδειδών) τις περιοχές ανατολικώς και νοτίως του νησιού (22 Σεπτεμβρίου 2011)

3. Λίγο πριν τις ελληνικές εκλογές, το 2012, διεκδίκησε δια της εκχωρήσεως στην ΤΡΑΟ όλη την περιοχή ανάμεσα στην Κύπρο, την Ρόδο, στην Κάρπαθο και την Κρήτη (27 Απριλίου 2012)

Οι εκχωρήσεις, σημειώνει ο κ. Συρίγος, βασίζονταν σε αποφάσεις που είχαν ληφθεί την 16η Μαρτίου 2012 από το τουρκικό υπουργικό Συμβούλιο. Είναι προφανές ότι η χρονική στιγμή της δημοσιεύσεως ήταν άμεσα συνδεδεμένη με τις ελληνικές πολιτικές εκλογές του Μαΐου 2012, που απείχαν μόνον δέκα ημέρες. Θα ήταν λάθος, όμως, να θεωρηθεί ότι οι εκχωρήσεις ήταν μία αποσπασματική κίνηση της Τουρκίας που θέλησε να καταγράψει απλώς τις διεκδικήσεις της στην περιοχή εν όψει νέας ελληνικής κυβέρνησης. Ήταν μία απόφαση που ναι μεν εκδηλώθηκε με αφορμή τις ελληνικές εκλογές, εντάσσεται, όμως, σε ένα ευρύτερο πλαίσιο παρεμβάσεως της Τουρκίας σε όλη τη λεκάνη της Ανατολικής Μεσογείου. Για την ακρίβεια, οι εκχωρήσεις του Απριλίου 2012 αποτελούσαν την Τρίτη φάση διεκδικήσεως του μέγιστου τμήματος της υφαλοκρηπίδας της Ανατολικής Μεσογείου από την Τουρκία.

Την 27η Απριλίου 2012, λοιπόν, δημοσιεύθηκαν στην τουρκική Εφημερίδα της Κυβερνήσεως (αρ. 28.276) εκχωρήσεις θαλάσσιων περιοχών νοτίως της Ρόδου και του Καστελλόριζου και δυτικώς της Κύπρου στην ΤΡΑΟ (οι συγκεκριμένες ενέργειες υφαρπαγής ελληνικών και κυπριακών θαλασσίων περιοχών αποτελούσαν αιτία πολέμου αλλά τόσο η κυπριακή όσο και η ελληνική κυβέρνηση μέχρι και σήμερα δεν έχουν τοποθετηθεί επαρκώς). Ανάλογες εκχωρήσεις για την περιοχή του Αιγαίου στην ίδια εταιρεία, το 1973 – 74, σηματοδότησαν την αφετηρία του προβλήματος της οριοθετήσεως της υφαλοκρηπίδας. «Ουσιαστικά», τονίζει ο κ. Συρίγος, «η Τουρκία με τις εκχωρήσεις του 2012:

- Απέκοψε τη Ρόδο και την Κάρπαθο από το μέγιστο τμήμα της υφαλοκρηπίδας που βρίσκεται ανατολικώς των δύο αυτών νησιών

- Περιόρισε το Καστελλόριζο μόνο στα χωρικά του ύδατα, διεκδικώντας όλη την περιοχή από την Ρόδο έως την Κύπρο

- Εισήλθε εντός της Κυπριακής ΑΟΖ διεκδικώντας τμήματά της που βρίσκονται δυτικά του νησιού».

Να σημειωθεί ότι στην Ανατολική Μεσόγειο, η Τουρκία δεν περιορίζεται στις διεκδικήσεις θαλάσσιων περιοχών από την Ελλάδα και την Κύπρο, αλλά επιχειρεί να ανατρέψει το σύνολο των συμφωνιών οριοθετήσεως στις οποίες προχώρησε η Κύπρος με τις γειτονικές της χώρες, όπως με την Αίγυπτο (καθορισμός ΑΟΖ, 2003).

Η γειτονική χώρα, εξάλλου, αμφισβητεί τα σύνορά της εκτός της Κύπρου και με κράτη όπως το Ισραήλ, το Λίβανο και τη Λιβύη

Πηγή "Ελεύθερος Τύπος"